Πεύκα Θεσσαλονίκης
(Ρετζίκι)
Ο τόπος μας
Γενικές πληροφορίες.
Τα Πεύκα είναι το κοντινότερο προάστιο της Θεσσαλονίκης. Βρίσκονται στους πρόποδες του όρους Χορτιάτη, απέναντι από το δάσος του Σέιχ Σου και καταλαμβάνουν μια έκταση 6.000 περίπου στρεμμάτων. Ο πληθυσμός τους, που έχει αυξηθεί πολύ τα τελευταία χρόνια, ξεπερνά τις 18.000.
Στα Πεύκα υπάρχουν πολλά σχολεία όλων των βαθμίδων, δημόσια και ιδιωτικά. Οι κάτοικοι της περιοχής εκκλησιάζονται στις δύο μεγάλες εκκλησίες που υπάρχουν και σε δυο μικρότερα εκκλησάκια που λειτουργούν μόνο στη γιορτή του αγίου τους. Δεν υπάρχουν εδώ άλλου είδους κρατικές υπηρεσίες, εκτός από την κοινότητα, γιατί μέχρι πριν από λίγα χρόνια ήταν ένα μικρό χωριό δίπλα σε μια πολύ μεγάλη πόλη.
Για τον ίδιο λόγο η αγορά τους είναι μικρή, αναπτύσσεται όμως με πολύ γρήγορους ρυθμούς. Είναι πολύ γνωστά σε όλους για τις πολλές και πολύ καλές ταβέρνες τους, που βρίσκονται κατά μήκος του κεντρικού δρόμου και οι περισσότερες σερβίρουν σε «λαδόκολλα».
Εκτός από πολύ και καλό φαγητό, στα Πεύκα υπάρχει καθαρός αέρας και ωραία φύση, αφού απέναντι από την πόλη βρίσκεται το δάσος του Σέιχ Σου και στο κέντρο της το «άλσος Δελασάλ» με πολλά δέντρα και ωραίους χώρους για περίπατο και ξεκούραση.
Ιστορικά στοιχεία.
Τα Πεύκα την περίοδο της Τουρκοκρατίας ονομάζονταν «Ουρεντζίκ» που στην τουρκική γλώσσα σημαίνει μικρός παράδεισος και ήταν κέντρο παραθερισμού της ευρωπαϊκής παροικίας κατά τον 17ο αιώνα.
Αυτή την εποχή η κοιλάδα από τις παρυφές του Χορτιάτη μέχρι το σημερινό προάστιο της Θεσσαλονίκης είχε μεταβληθεί σε ένα κοσμικό πολυτελές κέντρο παραθερισμού. Κατά το τέλος του 18ου αιώνα, ένα μεγάλο μέρος των εμπορευομένων της Ευρώπης σε αυτή την πόλη, είχε κατασκευάσει τις βίλες του στην κοιλάδα του Ουρεντζίκ.
Οι επαύλεις αυτές περιβάλλονταν με κήπους με πολλά δέντρα και κυρίως με δρυς και πλατάνους, που είχαν μεταφυτέψει από την Ιταλία. Αυτή ήταν η χρυσή εποχή των εμπόρων της Δύσεως στη Θεσσαλονίκη κατά το τέλος του 18ου αιώνα.
Η χρυσή αυτή εποχή τελείωσε πριν από το τέλος του 19ου αιώνα, ο μικρός παράδεισος έσβησε σιγά-σιγά και δεν έμεινε παρά σαν θλιβερή μαρτυρία το κτήμα του Τζεκ Άμποτ, που από χέρια σε χέρια κατέληξε ιδιοκτησία των σχολείων των γαλλικών μοναχικών ταγμάτων.
Η υπόλοιπη περιοχή ερημώθηκε.
Ιστορία συνέχεια...
Η περιοχή μετονομάστηκε σε Ρεντζίκι από τους κατοίκους της στις αρχές του 20ου αιώνα.
Από το 1909 επισκέπτονταν το Ρεντζίκι εννιά οικογένειες κτηνοτρόφων του Πάικου και των Μεγάλων Λιβαδιών του Κιλκίς κατά τους χειμερινούς μήνες. Από το 1922 οι κτηνοτρόφοι εγκαταστά-θηκαν μόνιμα στο Ρεντζίκι. Τη χρονιά αυτή κατοχύρωσαν δικαιώματα για τις εκτάσεις όπου είχαν δημιουργήσει εγκαταστάσεις για τα κοπάδια τους.
Ο πληθυσμός του οικισμού αυξήθηκε σημαντικά και διαφοροποιήθηκε με την εγκατάσταση των προσφύγων, που έγινε το 1925. Στο σύνολο τους οι πρόσφυγες κατάγονταν από τις περιοχές της Μικράς Ασίας.
Στα χρόνια της κατοχής αλλά και αργότερα στο Ρεντζίκι κατοικούσαν μόνο οι πρόσφυγες και οι βλάχοι. Οι βλάχοι έμεναν ψηλότερα στο βουνό, ενώ οι πρόσφυγες στο σημερινό κέντρο του χωριού.
Οι βλάχοι ήταν κτηνοτρόφοι και έβοσκαν τα κοπάδια τους στη γύρω περιοχή και είχαν τα μαντριά τους απέναντι από τον πλάτανο, (παραπομπή φωτ.5), αλλά και λίγο ψηλότερα στο βουνό. Αργότερα έφτιαξαν και πτηνοτροφεία. Σήμερα ελάχιστα από αυτά τα μαντριά υπάρχουν και όχι βέβαια στις θέσεις που ήταν πριν. Ένας από τους παλιούς κτηνοτρόφους έχει φτιάξει μάλιστα και τυροκομείο σε ψηλότερο σημείο του χωριού. Τα πτηνοτροφεία έκλεισαν.
Οι πρόσφυγες ήταν γεωργοί και καλλιεργούσαν τις εκτάσεις που βρίσκονται από την κάτω μεριά της λεωφόρου Παπανικολάου. Υπήρχαν στην περιοχή και αρκετά αμπέλια. Σήμερα δεν υπάρχουν πλέον κανενός είδους γεωργικές καλλιέργειες στο χωριό. Την περίοδο της κατοχής που οι ανάγκες ήταν μεγάλες έκοβαν τα δέντρα από το γειτονικό δάσος και τα πουλούσαν για να μπορέσουν να επιβιώσουν.
Το 1958 το κράτος παραχώρησε μια μεγάλη έκταση στους Παλαιούς Πολεμιστές, η οποία χωρίστηκε σε οικόπεδα και παραχωρήθηκε αντί μικρού τιμήματος σε παλιούς πολεμιστές των προηγούμενων πολέμων. Για πολλά χρόνια η περιοχή αυτή ήταν η μόνη που είχε σχέδιο και στην οποία μπορούσε κανείς να κτίσει νόμιμα την κατοικία του.
Τα Πεύκα σήμερα.
Από το 1955 η περιοχή μετονομάστηκε από το κράτος σε Πεύκα. Μέχρι και το τέλος της δεκαετίας του 1980 ο πληθυσμός της παρέμενε σε χαμηλά επίπεδα, γιατί στις περισσότερες περιοχές δεν επιτρεπόταν η ανοικοδόμηση.
Όταν οι περιοχές των προσφύγων και των βλάχων μπήκαν στο σχέδιο πόλης στις 9-9-1993 άρχισε η ραγδαία ανοικοδόμηση των Πεύκων. Πολλοί κάτοικοι της Θεσσαλονίκης αποφάσισαν να μετακομίσουν εδώ με αποτέλεσμα οι ελάχιστες εκατοντάδες κάτοικοι των παλαιότερων χρόνων να αγγίζουν σήμερα τις 18.000.
Από το 2006 τα Πεύκα είναι πλέον Δήμος.
Πρέπει να επισκεφθείτε.
Δάσος Σέιχ Σου
Απέναντι από τα Πεύκα βρίσκεται το δάσος του Σέιχ Σου που είναι το μεγαλύτερο δάσος της Θεσσαλονίκης. Το μεγαλύτερο τμήμα του δάσους αποτελείται από πεύκα. Μετά από την πυρκαγιά που το έκαψε το 1997 φυτεύτηκαν στην καμένη περιοχή πολλά υδρόφιλα δέντρα.
Άλσος Δελασάλ
Το άλσος Δελασάλ βρίσκεται στο κέντρο της πόλης δίπλα στο ιδιωτικό σχολείο Δελασάλ. Εκτός από τα δέντρα που υπάρχουν στο άλσος στο κέντρο του βρίσκεται ένα καθολικό εκκλησάκι χτισμένο τον 17ο αιώνα.
Αθάνατο νερό
Κοντά στην καινούρια κοινότητα, δίπλα στο γέρο πλάτανο βρίσκεται μια πηγή με πεντακάθαρο νερό. Τα παλιότερα χρόνια οι κάτοικοι του χωριού έλεγαν πως το νερό αυτό είναι αθάνατο. Πολύς κόσμος ερχόταν εκείνη την εποχή να παραθερίσει στην εξοχή γύρω από τον πλάτανο και να πιει από αυτό το νερό που πίστευαν ότι έχει ευεργετικές ιδιότητες.
Λουτρό
Από τα λουτρά που υπήρχαν στα χρόνια της Τουρκοκρατίας για τον πασά και τις χανούμισσες, έχει παραμείνει ένα πολύ μικρό κτίσμα, που είναι τμήμα εκείνων των λουτρών.
Εκκλησάκι Αγίας Τριάδας
Ψηλά στο βουνό βρίσκεται το εκκλησάκι της Αγίας Τριάδας. Ήταν η πρώτη εκκλησία στην περιοχή. Ανοίγει μόνο στη γιορτή του, τη γιορτή του Αγίου Πνεύματος και τότε γίνεται στην περιοχή πανηγύρι. Κάτω από το εκκλησάκι υπάρχει μια βρυσούλα με το αγίασμα.
Βυζαντινοί νερόμυλοι (στο ρέμα Ξηροποτάμου)
Οι ανάγκες για ύδρευση της Θεσσαλονίκης καλύ-πτονταν από αρχαιοτάτων χρόνων μέσω υδρα-γωγών από πηγές του βουνού Χορτιάτη και τις πηγές της Αγίας Τριάδας στο Ρεντζίκι. Η φυσική ελεύθερη ροή του νερού αξιοποιήθηκε με την κατασκευή νερόμυλων. Οι μύλοι αυτοί έχουν αναγνωριστεί ως μνημεία βυζαντινών χρόνων με απόφαση κεντρικού αρχαιολογικού συμβουλίου.
Πως έρχεστε
στο σχολείο μας
Στο σχολείο μας μπορεί κάποιος να έρθει χρησιμοποιώντας βασικά δύο προσβάσεις:
- Από τη δυτική ή ανατολική Θεσσαλονίκη μέσω της περιφερειακής οδού και του κόμβου Νεαπόλεως ακολουθεί τις πινακίδες προς Πεύκα.
- Από το κέντρο της πόλης στις εξόδους προς περιφερειακό (Τριανδρίας ή Συκεών) και πάλι μέσω του κόμβου Νεαπόλεως προς Πεύκα
- Από Χορτιάτη, Πανόραμα , Ασβεστοχώρι κατηφορίζοντας τη Λεωφόρο Παπανικολάου προς Πεύκα.
- Το χαρακτηριστικότερο σημείο κοντά στο σχολείο μας είναι το συντριβάνι στο κέντρο του Δήμου Πεύκων, επάνω στη οδό Παπανικολάου από όπου το σχολείο μας απέχει 100μ στον 1ο παράλληλο δρόμο βαδίζοντας προς το Σέιχ Σου, την Λ. Δημοκρατίας.
